De laatste jaren komt er steeds meer aandacht voor de samenhang tussen autismespectrumstoornis (ASS) en genderdysforie (GD). Onderzoek heeft aangetoond dat mensen met ASS meer gendervariantie laten zien dan mensen zonder ASS. Door de moeilijkheden passend bij ASS (beperkte sociale vaardigheden, problemen op het gebied van informatieverwerking en moeite met veranderingen) lijkt de reguliere GD-behandeling niet voldoende toegerust voor deze specifieke doelgroep. In dit onderzoek willen we meer inzicht krijgen in de klinische behoeften van jongeren met ASS en GD en hun ouders.

In deze bijdrage wordt onderzoek beschreven naar mogelijke risicofactoren voor het ontstaan van gedragsproblemen bij mensen met zowel een verstandelijke beperking als met een auditieve beperking. Omdat een stoornis binnen het autismespectrum bij deze groep mensen regelmatig wordt gediagnosticeerd werd tevens onderzocht of deze comorbiditeit een van de risicofactoren is.

Gehechtheid speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van een kind. De kwaliteit van de gehechtheidsrelatie is gekoppeld aan de sensitiviteit van de ouder. Bij kinderen met autisme speelt gehechtheid ook een heel belangrijke rol in de ontwikkeling en de effecten van de gehechtheidsrelatie zijn bij kinderen met ASS nog veel sterker. Door verhoging van de sensitiviteit voor autisme bij ouders, ervaren zowel ouders als kinderen positieve effecten in interactie en ontwikkeling.

Helaas is er een drukfout in het artikel ASS of onveilige hechting bij volwassenen van Nanda Tak geslopen. Het figuur op pagina 20 klopt niet.

In de afgelopen elf jaar is in Nederland de term ‘autismevriendelijk’ in zwang gekomen als aanduiding voor diensten of organisaties die claimen geschikt te zijn voor mensen met autisme. Het artikel beschrijft de conceptuele geschiedenis van hoe de term ‘autismevriendelijk’ in 2009 in Nederland werd geïntroduceerd en in vijf jaar tijd uitgroeide tot een term met landelijke bekendheid.

In dit artikel wordt de rol van de regiebehandelaar in de hulpverlening aan volwassenen met een autismespectrumstoornis (ASS) onder de aandacht gebracht en gerelateerd aan het model kwaliteitsstatuut ggz (2018) en de Zorgstandaard Autisme (2017).

Het doel van deze leergang is om u kennis te laten verwerven en gevoelig te maken voor wat autisme in al zijn facetten inhoudt. Hierdoor kunt u direct handelen in de dagelijkse praktijk. De geaccrediteerde leergang start in enkele keren per jaar in Utrecht.

Autisme is de verzamelnaam voor gedragskenmerken die duiden op een kwetsbaarheid op het gebied van sociale interactie, communicatie, flexibiliteit in denken, bewegen en handelen, in de zintuiglijke prikkelverwerking en op het gebied van filteren en integreren van informatie. Daarnaast ervaren mensen met autisme ook vaak problemen met uitvoerend handelen met name op het gebied van plannen en organiseren. Als onderliggende verklaringen voor deze gedragskenmerken worden problemen met theory of mind, executieve functies en gebrek aan centrale coherentie veel genoemd – maar deze zijn niet voor alle mensen met autisme herkenbaar.

De achterstand in de taalontwikkeling en de stijve motoriek die vaak gepaard gaat met ASS zijn symptomen die ouders zelf opmerken. Veel kinderen met ASS komen daarom in eerste instantie bij een logopedist terecht. Met behulp van de methode ‘Meer dan woorden/Hanen®’ leren ouders om de interactie met hun kind te verbeteren, algemeen geaccepteerde manieren van communiceren te bevorderen, sociale aansluiting aan te moedigen en het taalbegrip van hun kind te verbeteren.

Sander Begeer, tevens redactielid van het Wetenschappelijk Tijdschrift voor Autisme, is per 1 maart benoemd als hoogleraar diversiteit van autisme aan de Vrije Universiteit Amsterdam.

Kennis, inzicht en praktisch handelen bij kinderen, jongeren, volwassenen en ouderen met autisme! In een zestal webinars licht Martine Delfos de kenmerken toe van autisme, zodat er direct mee aan de slag gegaan kan worden.

Pascal van IJzendoorn is de auteur van het boek: Help, ik ben een autist

De inhoud van WTA - Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme - is vanaf heden volledig gedigitaliseerd in een eigen autismekennisbank.

Meer dan 70% van de kinderen en adolescenten met het Prader-Willi-syndroom (PWS) hebben een hoog risico op het ontwikkelen van een autismespectrumstoornis (ASS), zo blijkt uit een studie bij Chinese patiënten. De bevindingen wezen ook uit dat personen die korter waren, overgewicht hadden en obstructieve slaapapneu hadden - een aandoening waarbij de luchtwegen vernauwd raken tijdens de slaap, een veel voorkomend probleem bij PWS - een hoger risico liepen om ASS te ontwikkelen.

Wereldwijd weten wij nog steeds niet wat autisme precies is. Er zijn veel verschillen in hoe mensen met autisme hun autisme beleven. Wat mensen met autisme wel gemeenschappelijk hebben is de mate van stress-gevoeligheid die over het algemeen hoger ligt dan bij mensen zonder autisme. Teveel stress geeft overprikkeling waar mensen met autisme meestal extra gevoelig voor zijn. Daarom kan het verminderen van stress(gevoeligheid) ook helpen de overprikkeling te reduceren waardoor klachten die hieruit volgen afnemen. In dit webinar komen nieuwere inzichten van stressreductie aan de orde.

Jonge kinderen (baby’s, dreumes en peuters) die later een autisme spectrum stoornis blijken te hebben, geven vaak al vroeg in hun ontwikkeling signalen af die wijzen op een minder vanzelfsprekende ontwikkeling. Het is belangrijk deze signalen tijdig te herkennen en deze vervolgens op een adequate manier met ouders te bespreken. Zo ontstaat er ruimte om op maat te kunnen doen wat nodig is. Want vroeginterventie op jonge leeftijd blijkt van groot belang; niet alleen voor de ontwikkeling van het jonge kind met autisme (kenmerken), maar ook voor zijn/haar ouders.

Lifehacks voor meiden met autisme is een eigentijds en vlot geschreven boek voor meisjes en meiden met autisme. Het geeft informatie, tips en soms eenvoudige oefeningen voor allerlei thema’s waar deze meisjes in hun (dagelijks) leven tegenaan kunnen lopen: samenwerken, huiswerk maken, roddelen, keuzestress, overprikkeling, ingewikkelde gevoelens, puberteit, kleding, make-up, verliefdheid en seksualiteit.

Wereldwijd zijn vele nieuwe inzichten ontstaan op het gebied van autisme, menselijk gedrag en de stresservaringen die hiermee gepaard gaan. Reguliere oude kennis van autisme is niet meer voldoende noch voor ouders, professionals in onderwijs en zorg, noch voor mensen met autisme. Dit boek laat aan de hand van de laatste inzichten op het gebied van stress, emoties en de werking van het brein zien wat mensen met autisme wel helpt.

Het reguliere onderwijsaanbod is voor kinderen met autisme niet altijd geschikt. Het risico bestaat dat zij uitvallen, en soms lange tijd niet naar school kunnen. De zoektocht naar onderwijs dat wel aansluit bij hun persoonlijke behoeften is vaak lastig. Marieke Stolte, initiatiefnemer en directeur van stichting Linawijs, ondervond dit zelf toen voor haar dochter Lina geen passende oplossing werd gevonden. Vanuit die ervaring begon ze stichting Linawijs. Daar krijgen kinderen met autisme ruimte om op hun eigen tempo te ontwikkelen, op een manier die bij ze past.

... er is geen wetenschappelijk bewijs hiervoor en het is vrijwel zeker niet geschikt voor het behandelen van andere problematische omstandigheden. Dat is de strekking van een nieuw meta-onderzoek door Pim Cuypers c.s. in een wetenschappelijke publicatie in Cognitive Behaviour Therapy.

Deze maand is de licht herziene 2e druk verschenen van Martine Delfos haar korte introductie over autisme.

De afgelopen decennia figureren autisten steeds vaker in films en romans. Vaak gaat het daarbij om mensen met een uitzonderlijk talent. Via deze publieke exposure ontstaat een bijna geïdealiseerd beeld van de autist. In het nieuwe boek van Gerrit Breeuwsma 'Allemaal autistisch' worden de vele aspecten en aannames van autisme op prikkelende wijze tegen het licht gehouden.

Op 10 mei promoveerde Anna Ridderinkhof op ' On Mindfulness and Autism'. Zij onderzoekt daarin of, waarvoor en hoe kinderen met autismespectrumstoornis (ASS) en hun ouders kunnen profiteren van een op mindfulness gebaseerde training. Zo kijkt ze of het beoefenen van mindfulness empathie kan vergroten, en of de effecten afhankelijk zijn van autistische of narcistische trekken.

Recent is er een nieuwe website gelanceerd voor studie en werk voor mensen met autisme. Daar is ook een gratis handleiding te vinden in digitale boekvorm.

Recent publiceerde Annelies Spek c.s. een engelstalig artikel in het Journal of Autism and Developmental Disorders en het artikel is via haar website te lezen.