Universiteit Leiden roept op tot meer ruimte voor diversiteit

Opgroeien in een samenleving die hoge eisen stelt en waarin zoveel prikkels zijn, is moeilijk voor kinderen en jongeren met ontwikkelingsstoornissen. Het lijkt alsof steeds meer kinderen een ‘label’ krijgen. Als reactie daarop hoor je vaak dat we meer moeten ‘normaliseren’. “Dat is niet het antwoord”, zegt Maretha de Jonge, hoogleraar orthopedagogiek aan de Universiteit Leiden. “We moeten juist meer ruimte scheppen voor diversiteit, zodat kinderen die vastlopen de juiste hulp krijgen.”
Universiteit Leiden roept op tot meer ruimte voor diversiteit

 

Maretha de Jonge werd in 2017 benoemd als bijzonder hoogleraar op de leerstoel ‘Orthopedagogiek in het bijzonder ten behoeve van de postdoctorale beroepsopleiding tot Orthopedagoog-Generalist’. De leerstoel is ingesteld vanwege de Stichting Postdoctorale Beroepsopleiding tot Orthopedagoog-Generalist (PDBO-Randstad).

Wij leven in een maatschappij waarin zelfredzaamheid, mondigheid, sterke cognitieve en sociaal-communicatieve vaardigheden heel belangrijk zijn. Kinderen met ontwikkelingsstoornissen hebben het hier moeilijk mee. De Jonge is gespecialiseerd in kinderen die belemmerd worden in hun sociaal-communicatieve ontwikkelingen. Kinderen met autisme spectrum stoornissen en kinderen met selectief mutisme, een angststoornis waarbij kinderen wel kunnen praten maar in belangrijke situaties blokkeren of niet spreken.

We houden kinderen tegenwoordig scherp in de gaten en meten voortdurend vorderingen op school, of hun psychische gezondheid. Dat is goed want daarmee worden ontwikkelingsstoornissen bij kinderen vroegtijdig opgemerkt en krijgen kinderen en opvoeders op tijd hulp. Maar met al dat meten hebben we de norm en de marges eromheen wel smal gedefinieerd, vindt De Jonge. “Er is kritiek op het aantal kinderen met ‘labels’ of ‘etiketten’. Als reactie hierop hoor je vaak de term ‘normaliseren’. Dat is mijns inziens de verkeerde weg. Normaliseren dwingt tot nog grotere nadruk op uniformiteit. Het antwoord zou moeten zijn: schep meer ruimte voor diversiteit. Zorg voor een opvoedingssituatie waarin kinderen, jongeren en volwassenen met een brede range aan vaardigheden mee kunnen doen: thuis, op school, maar ook op stages en werk.”

De Nederlandse Vereniging voor Autisme vestigde eerder deze maand al de aandacht op de problemen van jongeren met autisme in het onderwijs, zoals het mbo: “Er is gewoon geen plek voor onze kinderen in de samenleving, waar alles snel moet en er zoveel prikkels zijn.” Orthopedagogen bieden dan hulp in situaties die vastlopen. Daarvoor werken ze nauw samen met andere disciplines zoals psychiaters en psychologen. Belangrijk is om opvoeders, thuis, op school, op stageplekken en werkplekken te ondersteunen zodat ook kinderen of jongeren die buiten de marges vallen van de norm, genoeg ruimte krijgen om mee te kunnen doen. Orthopedagogen zijn opgeleid om die hulp aan opvoeders te bieden.”

De Jonge gaat met haar bijzondere leerstoel hieraan bijdragen. De inzet daarbij is wetenschappelijk onderzoek om orthopedagogische expertise te blijven ontwikkelen en toetsen, en goede opleiding in deze orthopedagogische expertise. De postmaster opleiding tot orthopedagoog generalist draagt daar essentieel  aan bij.

 

(Bron: Nationale Onderwijsgids)